Na listach bestsellerów króluje kolejny tom z cyklu “Profesor Langdon wraz z piękną Panią Naukowiec/Naukowczynią walczą z siłami zła by uratować świat przed unicestwieniem”.

Tym razem akcja dzieje się w Pradze, a jeden z głównych bohaterów jest mocno powiązany z Poznaniem, choć nazwa naszego miasta nie pada w książce.

Tym bohaterem jest Golem, czyli postać stworzona przez Jehudę Loew ben Bezalela, zwanego również Mahalalem.

Golem to istota utworzona z gliny na kształt człowieka, ale pozbawiona duszy i zdolności mowy. W tradycji żydowskiej jego historia sięga bibiljnego Adama, który był golemem przed obdarzeniem go tchnieniem przez Boga.

Motyw powraca w połowie XVI wieku, gdy w Pradze na sile zaczynają przybierać ataki na Żydów posądzanych o okultyzm i bezbożność. Ben Bezalel w obronie przed pogromami ulepił z gliny wielką postać człowieka, którą później za pomocą kabały ożywił wkładając do ust (w innej wersji wypisując na czole) hebrajskie słowo EMET czyli PRAWDA.

Wymazanie pierwszej litery powodowało powstanie słowa MET czyli ŚMIERĆ co odbierało istocie życie.

 Jedna z wersji legendy głosi, że po obronie Żydów przed atakami ludności, Golem wpada w szał i zaczyna mordować tych, którym służył więc ben Bezalel wyjmuje mu pergamin z ust i wykreślając pierwszą literę ze słowa Emet sprawia, że istota staje się na powrót glinianym posągiem. W innej z kolei po wykonaniu pracy rabin unieruchamia Golema zabierając mu pergamin ze słowem, a następnie ukrywa na strychu jednej z praskich synagog.

A Poznań?

Poznań to miasto, w którym ok. 1520 roku na świat przyszedł Jehuda Loew ben Bezalel, czyli twórca glinianego potwora. W historii Poznania zapisał się również jako najpierw rabin, a potem główny rabin miasta i całej Wielkopolski. Funkcję tę pełnił aż do 1598 roku. Golem powstał w Pradze, ale związki jego “ojca” z naszym miastem przypomina charakterystyczny pomnik przy zbiegu Alei Marcinkowskiego i ul. 23 Lutego. To dość ekscentryczna rzeźba czeskiego artysty Davida Cerny’ego powstała w 2010 roku.

Warto o tym pamiętać, czytając o tragicznych losach bohatera “Tajemnicy tajemnic” Dana Browna!